Η περίπτωση του θανάτου του Ζακ Κωστόπουλου είναι χαρακτηριστική. Και είναι χαρακτηριστική γιατί ο Κωστόπουλος δεν ήταν σε θέση να απειλήσει κανέναν, δεν αιφνιδίασε κανέναν και οι δύο «νοικοκυραίοι» περίμεναν υπομονετικά να πλησιάσει το κεφάλι του Κωστόπουλου σε απόσταση βολής για να τον αρχίσουν στις κλωτσιές. Δεν είναι η περίπτωση που απειλείται η ζωή ενός ανθρώπου ο οποίος χρησιμοποιεί βία για να αμυνθεί.
Ορισμένα ανθρώπινα δικαιώματα περιγράφονται ως «αναπαλλοτρίωτα δικαιώματα», γιατί έχουν θεμελιώδη σημασία, δεν χορηγούνται από ανθρώπινη εξουσία, και δεν γίνεται να παραδοθούν. Πρώτο μεταξύ αυτών: το δικαίωμα στη ζωή.
Η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων (ΟΔΑΔ), μεταξύ άλλων, στο άρθρο 17 αναφέρεται στο δικαίωμα στην ιδιοκτησία. Ένα δικαίωμα με εγωιστική φύση, συγκρουσιακό χαρακτήρα και διασπαστικό ρόλο στην κοινωνία.
Στην καπιταλιστική κοινωνία, το δικαίωμα στην ατομική ιδιοκτησία έχει καταστεί ιερό και αποτελεί προϋπόθεση για την ισχύ των υπόλοιπων ανθρώπινων δικαιωμάτων. Αυτός που δεν κατέχει ιδιοκτησία, δεν λογίζεται με όλη τη σημασία της λέξης ως άνθρωπος. Κατά συνέπεια δεν τον πολύαφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ακόμη χειρότερα αν είναι φτωχός και ταυτόχρονα τοξικομανής, ρομά, ή τέλος πάντων αν ανήκει σε κάποια περιθωριακή ομάδα.
Για πολλούς φαίνεται φυσιολογική η αντίδραση των δύο «νοικοκυραίων» που με μανία κλωτσούσαν στο κεφάλι έναν πεσμένο στο έδαφος άνθρωπο, γιατί έχουν ενστερνιστεί δύο πράγματα:
α) Το δικαίωμα στην ιδιοκτησία είναι το σπουδαιότερο όλων των ανθρώπινων δικαιωμάτων, γιατί μόνο η κατοχή πραγμάτων δίνει αξία στην ανθρώπινη υπόσταση. Τα υπόλοιπα δικαιώματα υποχωρούν μπροστά σ’ αυτό.
β) Ορισμένοι (τοξικομανείς, ρομά, λοατκι κοινότητα, κλπ) δεν πληρούν όλα τα κριτήρια για να ανήκουν στην ανθρώπινη κοινωνία, με συνέπεια οι «νοικοκυραίοι» να θεωρούν ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν το ίδιο δικαίωμα στη ζωή όπως οι «κανονικοί» άνθρωποι.
Σίγουρα οι δύο «νοικοκυραίοι» θα επικαλεστούν ως ελαφρυντικό το «ιερό» τους δικαίωμα στην ιδιοκτησία που παραβιάστηκε. Αυτό δηλαδή που είναι η γενεσιουργός αιτία του εγκλήματος, θα αποτελέσει επιχείρημα για την απαλλαγή τους.
Δεν ξέρουμε αν ο Ζακ Κωστόπουλος πέθανε από τα χτυπήματα ή από άλλη αιτία, αλλά σίγουρα δεν αντιμετωπίστηκε ως άνθρωπος, τόσο από τους δύο που τον χτυπούσαν, όσο και από τους υπόλοιπους που κοιτούσαν και δεν έκαναν τίποτα. Πέθανε γιατί κυριαρχεί η ιδέα ότι ο άνθρωπος δεν έχει αυταξία αλλά αποκτά αξία μόνο μέσα από την απόκτηση περιουσίας που είναι ιερή. Πέθανε γιατί κυριαρχεί η ιδέα ότι κάποιοι είναι λιγότερο ίσοι. Πέθανε γιατί οι πολλοί που βρισκόταν εκεί, θεωρούσαν ότι πρέπει να κοιτάνε τη δουλεία τους ή ακόμη χειρότερα να βιντεοσκοπούν το γεγονός.
Η προτροπή: να γίνουμε καλοί άνθρωποι, είναι όχι μόνο ασαφής και ανεπαρκής, αλλά και παραπλανητική. Η Διακήρυξη των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων έχει εγγενείς αντιφάσεις και, όπως λέει ο Π. Κονδύλης: ο αγώνας για την ερμηνεία των ανθρώπινων δικαιωμάτων αναγκαστικά θα μετατραπεί σ’ έναν αγώνα μεταξύ ανθρώπων γύρω από ό,τι θεωρεί εκάστοτε ο καθένας τους δικό του αναφαίρετο δικαίωμα….. απαιτώντας μια ουσιαστική ανακατανομή του παγκόσμιου πλούτου χωρίς να τους ενδιαφέρει η ηθική των χορτασμένων.
tanzo