Ας υποθέσουμε ότι αυτός εργάζεται επί χρόνια, όπως όλοι, χωρίς ουσιαστικά προβλήματα και εντάσεις. Ας υποθέσουμε ότι με τον νέο προσωπάρχη τα πράγματα αλλάζουν. Και ότι γίνονται άσχημα για όλους όσους έχουν σχέση με το μαγαζί. Ας υποθέσουμε ότι η γραφειοκρατική λειτουργία πνίγει κάθε ανθρώπινη πτυχή της καθημερινότητας και ότι ακόμα βιάζει συνειδήσεις στο όνομα της τυπικότητας ή μάλλον της τυπολατρίας. Μόνο που, ακόμα και έτσι ή μάλλον κυρίως έτσι, οι αντιφάσεις είναι πολλές και όσο προσπαθεί κάποιος να είναι τυπικά νόμιμος γίνεται και τυπικά παράνομος.
Ας πάψουμε τώρα να υποθέτουμε και ας δούμε καλύτερα. Ένας προσωπάρχης με ανεπεξέργαστο ψυχικό κόσμο προβάλλει τις ιδεοληψίες και τις εμμονές του στους εργαζόμενους. Απαιτεί, ορίζει, επιβάλλει, εφόσον η σχέση του με τους ανθρώπους δεν μπορεί να είναι διαφορετική. Ενολίγοις μετατρέπει το μαγαζί σε προσωπικό άσυλο, μόνο που συμπαρασύρει και όσους βγάζουν το ψωμί τους εκεί. Τα μεγαλύτερα αφεντικά προσποιούνται ότι δεν συμβαίνει τίποτα, επειδή αδυνατούν να αναλάβουν ευθύνες και να αποδεχτούν την λανθασμένη επιλογή προσωπάρχη. Εξάλλου, προηγείται η ησυχία τους και η δουλειά τους γίνεται. Η παραγωγή βγαίνει, έστω και με προβλήματα που πολλαπλασιάζονται, έστω και με αδικίες που παραβλέπονται. Πρόκειται για τις τυπικές ανομίες που προκαλούν οι αντιφάσεις. Μόνο που αφορούν υφισταμένους και έτσι κανένα αφεντικό δεν νοιάζεται, εφόσον προηγείται η ησυχία τους. Λεπτομέρειες για όσους βλέπουν απ’ έξω.
Ας ξαναγυρίσουμε στις υποθέσεις. Έστω ότι ο εργαζόμενος διαφωνεί, έστω ότι δεν αποδέχεται επιβολές, παραλογισμούς και γραφειοκρατικές στρεβλώσεις που προκαλούν αδικίες και βιάζουν συνειδήσεις. Έστω ότι σε κάποια στιγμή, μπροστά σε όλους, δυνατά διαμαρτύρεται.
Δεν είναι δυνατόν, επειδή σε βασανίζουν, εσύ να φωνάζεις νυχτιάτικα. Στον καφκικό κόσμο μας, είσαι ένοχος για διατάραξη κοινής ησυχίας…
Freder Fredersen